Otoparktan insanların kullanımına

Katlı otoparklar genellikle mimaride çığır açan yapılar değildir; insanların gidecekleri yere ulaşmak için arabalara bağımlı olduğu bir toplumda işlevsel bir amaca hizmet ederler. Ancak gelecekte araba sayısının azalması ve daha sürdürülebilir ulaşım araçlarının kullanılması ihtimalini düşündüğümüzde, karbon emisyonu ve trafik sıkışıklığıyla birlikte park alanı ihtiyacı da muhtemelen azalacaktır. Bu durumda tek kullanımlık katlı otoparklar işlevsiz hale gelip yıkılabilir. Bu da atık, karbon ve maliyetlerin artmasına yol açabilir. İşte bu nedenle Google'ın Mountain View'daki yeni Alta Garage otoparkı özellikle gelecekte katlı otopark dışında bir amaçla kullanılabilecek şekilde tasarlandı. Alta Garage, gerektiğinde ticari veya toplumsal amaçlarla ya da konut olarak kullanılabilecek şekilde dönüştürülmeye hazır.

Bu fikrin adı "geleceğe yönelik olarak tasarlanmış otopark": Zamanla toplumun ihtiyaçları değiştikçe Alta Garage da değişebilir. Daha fazla ofise, konuta, sosyal tesise veya etkinlik alanına mı ihtiyaç var? Otoparka talep azaldıkça Alta Garage bunlardan herhangi birine dönüştürülebilir. Üstelik bu dönüşüm; maliyetleri düşürecek, zamandan tasarruf sağlayacak, atıkları azaltacak ve sürdürülebilirliği artıracak şekilde yapılabilir.

Ortak araba kullanımı programları, sürücüsüz araçlar ve insanların daha çevre dostu seçimler yapmasına yardımcı olan teknoloji gibi sürdürülebilir ulaşım çözümlerine uzun zamandır kararlılıkla yatırım yapıyoruz. Geleceğe yönelik olarak tasarlanan Alta Garage'ın temelinde de bu hedefler yatıyor. Otoparkın tasarımı ayrıca Mountain View'un, sürdürülebilir ulaşım seçeneklerini teşvik eden, araç yoğunluğunun az olduğu bir bölge olma vizyonunu da destekliyor.

Peki bir katlı otoparkı hem şu anda hizmet verecek hem de gelecekte birbirinden farklı kullanım alanlarına uyarlanabilecek şekilde nasıl tasarlarsınız? 2018 yılında Google R+D Lab for the Built Environment Ekibi bu sorunun yanıtını bulmak için beyin fırtınası yapmaya başladı. Google'ın kurucularının tek sürücülü arabalarla ilgili projelerden uzaklaşıp otobüs, bisiklet ve sürücüsüz araçlar (AV) gibi düşük emisyonlu ulaşım araçlarına odaklanma isteği bu fikri ortaya çıkardı.

Michelle Kaufmann (Director of Google's R+D Lab for the Built Environment): "Geleceğe hazır binalar inşa etmek istiyoruz. Maliyetleri en aza indirerek uyarlanabilir bir yapı inşa etmenin ön koşullarını belirlemek için laboratuvarda çeşitli inşaat teknikleri, malzemeler, boyutlar ve stratejiler konusunda araştırmalar yaptık."

Önemli olan, esnek ve uyarlanabilir bir kaba inşaat temeli kurmaktı. Böylece ihtiyaç halinde otopark bir gün başka amaçla kullanılabilirdi. Mevcut konfigürasyonunda 1.700'den fazla araba alabilen ve 450'yi aşkın elektrikli araba şarj istasyonuna ev sahipliği yapan Alta Garage hem Google çalışanları hem de Google Ziyaretçi Deneyimi'nin misafirleri tarafından otopark olarak kullanılıyor. Ancak otopark rampalarının teraslara ve iç mekan merdivenlerine dönüştürülmesiyle birlikte her kat bir gün sosyal tesis, ofis veya konut alanı haline getirilebilir. Dönüşümü kolaylaştırmak için gün ışığıyla ilgili çalışmalar da yapıldı. Kat yükseklikleri ve rampalar, gelecekte rampalar kaldırıldığında katların maksimum gün ışığı alabileceği şekilde düzenlendi. Alta Garage'ı standart katlı otoparklardan farklı kılan tasarım öğelerini entegre ederek bu dönüşümü kolaylaştırmak için Clark Pacific, Gensler, Hollins, International Parking Design, Ellis Partners, SPMD Design ve diğer iş ortaklarıyla birlikte çalıştık.

Jeffrey Curry (Director of Construction at Google): "Örneğin, otoparkın döşeme levhaları çok büyük ve tavanları inanılmaz derecede yüksek. Bu boyutlar aslında ofis veya perakende satış alanları için daha uygun. Arabaların katlar arasında geçiş yapmak için kullandığı rampalar sökülebilir. Böylece iç mekanlar, gelecekte rampaların kaldırılmasıyla ortaya çıkacak avlu, iç bahçe veya teraslardan gün ışığı alabilir."

Ayrıca eğimli zeminler yerine drenajlı düz zeminlerin kullanılması da otoparkın dönüşümünü kolaylaştıracaktır. Prekast beton, genellikle ticari binalarda veya konutlarda olduğu gibi daha ağır yapısal yükleri kaldıracak şekilde güçlendirilmiştir. Bu sayede gelecekte perde duvar inşa edilebilir ve dönüştürülen bina farklı bölümlere ayrılabilir. Yapısal blokajlar ise gelecekte sıhhi tesisat ve elektrik hatlarının yönlendirilmesini kolaylaştıracaktır.

Amaç, Alta Garage'ın gelecekte yarı otopark, yarı ofis olabilmesi veya tamamen farklı bir kullanım alanına dönüştürülebilmesi için gereken esnekliği yaratmaktı. Mimarlar için, geleceğe yönelik tasarım, otoparkı tasarlarken bir yandan da tersine mühendislik yapmak anlamına geliyordu. Otopark gelecekte ofis alanına dönüştürülürse merdivenler ve asansör boşlukları nerede olacak? Peki apartmana dönüştürülme ihtimaline karşı sıhhi tesisat, ısıtma ve soğutma sistemleri için nerede yer açabiliriz? "Konut ve ofisler için kat planları hazırlamamız ve ilk günden itibaren otoparkla örtüşebilecek ortak noktaları bulmak için geriye doğru çalışmamız gerekiyordu." diyor Kaufmann.

Ancak Alta Garage'ı benzersiz kılan yalnızca iç detayları değil; dışarıdan bakıldığında da sıradan bir katlı otoparka benzemiyor. Kaliforniyalı sanatçı Kim West tarafından bölgeye özgü bitki örtüsünden esinlenerek tasarlanan, küratörlüğünü ve Ar-Ge'sini SPMDesign'ın üstlendiği Ode to Bohemia No. 5 (Inexhaustible Blooms) adlı hareketli sanat cephesi, gün boyunca farklı tonları yansıtan 97.500 adet renkli metal parçadan oluşuyor. Bu sanat eseri; kattığı renk, canlılık ve yaratıcılıkla insanlara daha iyi bir deneyim sunuyor. Ayrıca tıpkı bina gibi geleceğe yönelik olarak tasarlandığı için hareketli parçalar gerekirse daha sonra sökülüp başka bir yere taşınabiliyor.

Alta Garage bir gün artık tam zamanlı otopark olarak kullanılmasa bile zemin katı, sürücüsüz araçlar için şarj ve teslim alma istasyonu olarak hizmet verebilir. Çatıda, binanın enerjisini üretmeye yardımcı olan fotovoltaik güneş panelleri bulunuyor. Teslimat dronları, uçan arabalar, sürücüsüz araçlar vb. için gelecekte çatı otoparkı imkanı da sunulabilir.

Alta Garage'ın gelecekte hangi amaçla kullanılacağını bilmiyoruz ancak kesin olan, bugünden yarın düşünülerek tasarlanmış olduğu.